Ziekteverlof: juridisch kader
Ziekte vanuit het oogpunt van de werknemer
Artikel L.121-6 van het Luxemburgse Arbeidswetboek.
Beginsel: Een werknemer die wegens ziekte niet kan werken, zal bepaalde formaliteiten moeten vervullen om recht te hebben op de wettelijke beschermingsmaatregelen rond de ziekte. Zo niet, dan zal hij niet beschermd zijn tegen een eventueel ontslag.
De verplichtingen van de werknemer
Kennisgeving aan de werkgever
In geval van ongeschiktheid wegens ziekte is de werknemer enerzijds verplicht de werkgever vanaf de eerste dag van de afwezigheid in kennis te stellen en anderzijds uiterlijk op de derde dag van de afwezigheid zijn medisch attest in te dienen.
De kennisgeving van afwezigheid kan rechtstreeks of via een derde aan de werkgever worden gedaan. Zij kan op om het even welke manier gebeuren (mondeling, tekst, fax, e-mail). Aangezien de bewijslast bij de werknemer ligt, wordt hij sterk aangeraden de kennisgeving schriftelijk te doen (Arbeidsrechtbank 12/11/1991).
Overlegging van het medisch getuigschrift
Vóór het verstrijken van de derde dag van de arbeidsongeschiktheid moet de werknemer ervoor zorgen dat de werkgever in het bezit is van zijn medisch getuigschrift (Arbeidsrechtbank 4/11/1991). De afwezige werknemer moet het eerste deel van het medisch getuigschrift terugsturen naar de Caisse Nationale de Santé, het tweede naar zijn werkgever en het derde bewaren.
Er zij op gewezen dat het medisch attest slechts een vermoeden is dat met alle middelen kan worden betwist.
Vrijstellingen: Dringende ziekenhuisopname
Er zijn enkele uitzonderingen. Zo heeft de werknemer in geval van een dringende ziekenhuisopname een termijn van 8 dagen om zijn medisch attest aan de werkgever voor te leggen.
Verlenging van de arbeidsongeschiktheid
Wanneer de arbeidsongeschiktheid van de werknemer langer duurt dan aanvankelijk was vastgesteld, moet hij de werkgever hiervan in kennis stellen en dit vanaf de eerste dag van de aanvankelijk geplande hervatting en moet hij zijn medisch attest indienen.
De afgifte van het medisch getuigschrift gebeurt
- In eerste instantie aan de Caisse Nationale de Santé, vóór het verstrijken van de 2e dag volgend op die welke aanvankelijk voor de werkhervatting was gepland,
- En vervolgens aan de werkgever vóór het verstrijken van de 3e dag van de verlenging van de arbeidsongeschiktheid.
Merk op dat in geval van ononderbroken arbeidsongeschiktheid van meer dan 6 weken, de bedrijfsarts, na door de werkgever te zijn ingelicht, kan beslissen of de werknemer zich aan een medisch onderzoek moet onderwerpen.
Ziekte tijdens verlofperioden
Indien de arbeidsongeschiktheid zich voordoet tijdens het verlof van de werknemer en hij zijn verplichtingen nakomt (de werkgever inlichten en het medisch attest voorleggen), worden deze dagen niet als jaarlijks verlof geteld en kunnen zij dus worden overgedragen.
Het huis verlaten tijdens de arbeidsongeschiktheid
In principe mag de werknemer tijdens de eerste 5 dagen van arbeidsongeschiktheid het huis niet verlaten. Hij mag echter wel te allen tijde het huis verlaten om naar een medische controle of naar een zorgverlener te gaan.
Na deze periode mag de werknemer het huis verlaten tussen 10.00 en 12.00 uur en tussen 14.00 en 18.00 uur. Tenzij anders bepaald, mag de werknemer niet aan sport doen of enige activiteit uitoefenen die onverenigbaar is met zijn toestand. De werknemer mag evenmin een drankgelegenheid bezoeken, behalve om te eten, en dit op voorwaarde dat hij dit vooraf heeft gemeld aan de Caisse Nationale de Santé (Nationaal Gezondheidsplan).
De afwezige werknemer zal het CNS zijn volledige adres moeten meedelen met het oog op eventuele controles.
Opgelet: Tijdens de periode van arbeidsongeschiktheid blijft de werknemer onderworpen aan een loyaliteitsplicht en kan hij dus geen activiteit uitoefenen die onverenigbaar is met zijn toestand.
Bescherming tegen ontslag
De werknemer die zijn verplichtingen naar behoren is nagekomen, namelijk de kennisgeving aan de werkgever vanaf de eerste dag van de afwezigheid EN de overhandiging van zijn medisch getuigschrift ten laatste op de 3e dag, komt in aanmerking voor de wettelijke bescherming tegen ontslag.
Op die manier is de werknemer beschermd tegen ontslag tijdens zijn arbeidsongeschiktheid en dit gedurende een maximumperiode van 26 weken. Tijdens deze periode kan de werkgever de werknemer niet ontslaan met inachtneming van een opzegtermijn, noch kan hij hem oproepen voor een voorafgaand gesprek, noch kan hij hem ontslaan wegens een ernstige fout die hij vóór de arbeidsongeschiktheid heeft begaan.
Een werknemer die erin slaagt te bewijzen dat de werkgever hem heeft ontslagen met kennis van zijn gezondheidstoestand, kan de werkgever een onrechtmatig ontslag ten laste leggen.
Na deze periode heeft de werkgever opnieuw het recht om de werknemer te ontslaan.
Er zijn echter gevallen waarin de ontslagbescherming wordt opgeheven:
- Wanneer de arbeidsongeschiktheid van de werknemer het gevolg is van een misdrijf of een overtreding waaraan de werknemer willens en wetens heeft deelgenomen;
- Wanneer de ontslagbrief door de werknemer is ontvangen voordat de werkgever kennis kreeg van de arbeidsongeschiktheid;
- Wanneer de werknemer zonder rechtvaardiging niet is komen opdagen voor medische onderzoeken;
- Wanneer de werknemer zich niet aan de meldingsplicht heeft gehouden.
Let op: Het voorleggen van het medisch attest na de 3e dag is voldoende om de werknemer zijn ontslagbescherming te ontnemen, maar heeft geen invloed op het innen van zijn loon.
Ziekte vanuit het oogpunt van de werkgever
De werkgever moet ook aan bepaalde verplichtingen voldoen in geval van ziekte van zijn werknemer. Door maandelijks de ziekteperioden van zijn werknemers aan te geven, zorgt hij ervoor dat het loon van de werknemer na de 77ste ziektedag wordt doorbetaald.
Verplichtingen van de werkgever
Aangifte van de arbeidsongeschiktheid
In geval van arbeidsongeschiktheid is de werkgever verplicht maandelijks aan het Gemeenschappelijk Centrum voor Sociale Zekerheid alle afwezigheden van zijn werknemers te melden. De werkgever moet het formulier binnen 10 dagen na elke verstreken maand indienen, of de arbeidsongeschiktheid via Seculine melden.
De werkgever moet op het formulier verschillende gegevens vermelden:
- Het nationaal identificatienummer;
- De volledige naam van de werknemer;
- De begin- en einddatum van de arbeidsongeschiktheid;
- Het aantal uren afwezigheid;
- De aard van de arbeidsongeschiktheid.
Doorbetaling van loon
Luxemburg heeft het beginsel van de loondoorbetaling onderschreven. Dit houdt in dat de werkgever het loon van een wegens ziekte arbeidsongeschikte werknemer handhaaft tot het einde van de maand waarin de 77ste dag van arbeidsongeschiktheid valt, gedurende een referentieperiode van 18 opeenvolgende maanden.
Na de 77e ziektedag neemt de Caisse Nationale de Santé de taak van de werkgever over en vergoedt zij de werknemer.
Dit principe kan alleen worden toegepast als aan twee voorwaarden is voldaan: de werknemer moet zijn afwezigheid binnen de vereiste termijn aan de werkgever hebben gemeld en de werkgever moet de perioden van arbeidsongeschiktheid van zijn werknemers maandelijks hebben aangegeven.
Opgelet: de 77 dagen worden geteld in kalenderdagen over een referentieperiode van 18 maanden.
Handelingsbevoegdheid van de werkgever
Nadat hij de periodes van arbeidsongeschiktheid van zijn werknemers naar behoren bij het Gemeenschappelijk Centrum voor Sociale Zekerheid heeft aangegeven en het loon heeft doorbetaald, beschikt de werkgever opnieuw over een zekere manoeuvreerruimte. Na verloop van tijd krijgt hij zowel de discretionaire bevoegdheid om te ontslaan als de mogelijkheid om terugbetaling te vragen van een deel van het betaalde loon.
Ontslag van de werknemer
In principe kan de werkgever een werknemer die arbeidsongeschikt is geworden niet ontslaan als hij naar behoren aan zijn verplichtingen heeft voldaan en voor zover hij nog in de periode van 26 weken zit.
Na deze periode of wanneer de werknemer zijn verplichtingen niet is nagekomen, vervalt de ontslagbescherming en krijgt de werkgever weer volledige bevoegdheid. In dat geval kan de werkgever de werknemer met of zonder opzegtermijn ontslaan en hem oproepen voor een voorafgaand gesprek zonder dat dit laatste als onrechtmatig wordt beschouwd.
Terugbetaling van de arbeidsongeschiktheid
De werkgever kan enkel genieten van de terugbetaling van de periodes van on geschiktheid indien hij maandelijks de periodes van ongeschiktheid heeft aangegeven bij het Gemeenschappelijk Centrum voor Sociale Zekerheid en indien hij de eventuele vragen van het Centrum heeft beantwoord.
De werkgever zal tot 80% van de grondslag voor de ziekteperioden terugbetaald krijgen. Voor de berekening van de referentiegrondslag wordt rekening gehouden met het brutosalaris van de werknemer plus de werkgeversbijdragen.
Axis Advies is gebaseerd op actuele gegevens en betrouwbare bronnen. De artikelen worden echter verstrekt voor informatieve doeleinden en vormen geen bindend juridisch advies. Hoewel Axis alles in het werk stelt om de inhoud van dit artikel correct en up-to-date te houden, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
