De terugbetaling van vervoersonkosten
Principe
De woon-werkvergoedingen worden door de werkgever aan zijn personeel toegekend op basis van:
- Een wettelijke verplichting
- Een cao (collectieve arbeidsovereenkomst)
- Een bedrijfsovereenkomst
- Een vrijwilligheid
De werkgever is verplicht om tussen te komen in de verplaatsingskosten van werknemers die het openbaar vervoer (trein, tram, bus, metro) gebruiken voor hun woon-werkverkeer.
Meerdere sectoren voorzien eigen bepalingen inzake de tussenkomst van de werkgever in het woon-werkverkeer zoals een uitbreiding of zelfs een volledige terugbetaling van de verplaatsingsonkosten.
Men dient dus steeds de sectorale overeenkomsten te raadplegen om te weten welke bepalingen hiervoor van toepassing zijn.
Terugbetalingen per vervoermiddel
Terugbetaling van openbaar vervoer: de Trein
Er is geen minimumafstand voorzien, dus terugbetaling vanaf 1 km.
Indien er geen sectorale of ondernemingsovereenkomsten zijn, regelt de cao nr 19 octies van de NAR de tegemoetkoming van de werkgever. Deze wordt gemiddeld vastgesteld op 75 % van de prijs van de treinkaart. Ze wordt berekend op basis van een tabel met forfaitaire bedragen en op basis van de afgelegde afstand uitgedrukt in kilometers.
Een sectorale of ondernemingsovereenkomst kan echter bepalen dat de werknemer een bepaald percentage van zijn werkelijk betaalde abonnement terugbetaald krijgt. Dit zal voor de werknemer meestal gunstiger zijn.
Terugbetaling van openbaar vervoer: de Tram, metro, bus
Sinds 1 juli 2020 is de tussenkomst van de werkgever verplicht vanaf de eerste kilometer. Voordien moest de afgelegde afstand minstens 5 kilometer bedragen.
Indien er geen sectorale of ondernemingsovereenkomsten zijn, regelt de cao nr 19 octies van de NAR de tegemoetkoming van de werkgever.
Er moet een onderscheid worden gemaakt:
- De prijs is vast, ongeacht de afgelegde afstand. De tegemoetkoming van de werkgever is gelijk aan 71,8 % van de werkelijk betaalde prijs. Dit bedrag mag echter beperkt worden tot de prijs van een treinkaart voor een afstand van 7 km (tabel met forfaitaire bedragen).
- De prijs is evenredig aan de afstand. De tegemoetkoming van de werkgever wordt begrensd tot 75 % van de prijs van een treinkaart voor een gelijkaardig traject.
Ook hier dient men rekening te houden met andere regels die op sector- of ondernemingsniveau vastgelegd zijn. Deze regels krijgen voorrang.
Terugbetaling van gecombineerd openbaar vervoer
Indien er geen sectorale of ondernemingsovereenkomsten zijn, regelt de cao nr 19 octies van de NAR de tegemoetkoming van de werkgever.
De berekening verschilt naargelang één of meerdere vervoersbewijzen worden afgeleverd.
- Eén vervoerbewijs voor de volledige afstand. De tegemoetkoming van de werkgever is gelijk aan gemiddeld 75 % van de prijs van een treinkaart (op basis van een tabel met forfaitaire bedragen). Let wel: het vervoersbewijs maakt geen onderverdeling per gebruikt openbaar vervoermiddel
- Meerdere vervoersbewijzen. De tegemoetkoming van de werkgever gebeurt op basis van de berekening voor de volledige afstand door de afzonderlijk genomen bijdragen op te tellen. Let wel: berekening op basis van gemiddeld 75 % van de prijs van een treinkaart.
Terugbetaling van privé-vervoer
De tussenkomst van de werkgever in het privé-vervoer is niet verplicht en dus niet wettelijk geregeld. Weliswaar mag deze tussenkomst geregeld worden op sectoraal of ondernemingsniveau. Sommige sectorale of ondernemingsovereenkomsten verwijzen naar de toepassingsregeling voor het openbaar vervoer. Andere overeenkomsten voorzien in een tussenkomst gelijk aan een bepaald percentage van een treinticket.
Terugbetaling van georganiseerd collectief vervoer
Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen collectief vervoer dat de werkgever organiseert en carpooling.
- Carpooling is een vorm van collectief vervoer, maar wordt door een groep van werknemers georganiseerd. Dit wordt dan ook gelijkgesteld met privé-vervoer.
- Collectief vervoer wordt door de werkgever georganiseerd. Dit kan geheel of gedeeltelijk ten laste zijn van de werkgever. De werkgever kan hiervoor een financiële bijdrage vragen aan de werknemer.
Terugbetaling van vervoer met de fiets
Voor verplaatsingen met de fiets tussen de woonplaats en de plaats van tewerkstelling kan een kilometervergoeding worden toegekend. Deze kilometervergoeding is niet verplicht en wordt enkel toegekend voor zover men de fiets effectief gebruikt heeft. De kilometervergoeding bedraagt momenteel € 0,24 per gereden kilometer heen en terug (bedrag in 2020).
Derdebetalersregeling
De derdebetalersregeling maakt een tegemoetkoming van de overheid mogelijk in de prijs van de treinkaart.
De werkgever en de NMBS sluiten hierbij een derdebetalersovereenkomst af zodat de werknemer niet langer de volledige prijs van de treinkaart moet betalen of voorschieten. In sommige sectoren hoeft de werknemer zelfs geen eigen bijdrage meer te doen en worden de kosten volledig door de overheid en de werkgever gedragen.
Deze derdebetalersregeling kan ook afgesloten worden met De Lijn en de MIVB.
Beroepsverplaatsingen met de eigen wagen
Wanneer een werknemer beroepsverplaatsingen maakt met de eigen wagen, kan hij van zijn werkgever een terugbetaling krijgen van de gemaakte kosten.
Deze terugbetaling kan op 2 manieren gebeuren:
- De werknemer levert een bewijs van het precieze bedrag in.
- De werknemer maakt gebruik van een forfait dat door de overheid is vastgelegd.
Deze forfaitaire kilometervergoeding wordt jaarlijks aangepast op 1 juli. Deze bedraagt momenteel (2020) € 0,3653 per kilometer. Let wel: dit geldt enkel zolang met op jaarbasis onder de 24.000 kilometer blijft.
Samenvatting
Het is belangrijk om steeds na te gaan of er binnen de sector of de onderneming een eigen overeenkomst afgesloten is. Zo niet moet men gebruik maken van de cao nr. 19 octies van de NAR die van toepassing is op alle arbeiders en bedienden.
Axis Advice is gebaseerd op up-to-date gegevens en betrouwbare bronnen. De artikels worden echter ter informatie verstrekt en vormen geen bindend juridisch advies. Hoewel Axis er alles aan doet om de inhoud van dit artikel correct en up-to-date te houden, kunnen hieraan geen rechten worden ontleend.
