Hoe verloopt zwangerschapsverlof in Luxemburg

Wat is zwangerschapsverlof?

Zwangerschapsverlof is een recht dat aan vrouwen wordt toegekend om zich goed te kunnen voorbereiden op de geboorte van hun kind(eren) en om daarna uit te rusten. Het verlof bestaat uit twee perioden: prenataal verlof (voor de geboorte) en postnataal verlof (na de geboorte).

Wie heeft recht op zwangerschapsverlof?

Zwangerschapsverlof geldt

  • voor alle vrouwen,
  • zonder onderscheid van leeftijd of nationaliteit,
  • gehuwd of niet gehuwd,
  • die gebonden zijn door een arbeidsovereenkomst of een leerovereenkomst of
  • die als scholier of student tijdens de schoolvakanties tewerkgesteld zijn
  • op voorwaarde dat zij niet in aanmerking komen voor andere gunstiger wettelijke of contractuele bepalingen. (Art.L.331-1)

Ook vrouwen die als zelfstandige werkzaam zijn, komen in aanmerking voor zwangerschapsverlof.

De vader van het kind heeft van zijn kant recht op 10 dagen (of meer naar gelang van het statuut/de collectieve arbeidsovereenkomst die in de onderneming van toepassing is) buitengewoon verlof bij de geboorte van het kind.

Opgelet! Het is belangrijk te weten dat een zwangere vrouw in de 12 maanden voorafgaand aan het begin van het zwangerschapsverlof gedurende ten minste 6 maanden ziekte- en moederschapsdekking moet hebben genoten.

Hoe vraagt u zwangerschapsverlof aan?

Om in aanmerking te komen, moet de werkneemster haar werkgever een medisch attest overleggen waaruit blijkt dat zij zwanger is en waarin de vermoedelijke datum van de bevalling is vermeld. Een kopie van dit attest moet worden voorgelegd aan de Caisse Nationale de Santé (CNS)/Nationale Gezondheidsregeling. Dit attest moet tijdens de laatste 12 weken van de zwangerschap worden afgegeven, nieteerder.

Caisse Nationale de Santé
Département des indemnités pécuniaires
125, route d'Esch
L-2979 Luxembourg
Groothertogdom Luxemburg

pregnant-woman-with-laptop-pexels-5427244.jpg

Duur van het zwangerschapsverlof

Het prenataal verlof duurt 8 weken vóór de verwachte bevallingsdatum.

Het postnatale verlof bedraagt 12 weken na de feitelijke bevallingsdatum.

Echter:

  • Als de bevalling vóór de vermoedelijke datum plaatsvindt, wordt het niet opgenomen deel van het prenatale verlof opgeteld bij het postnatale verlof zonder dat de totale duur van het zwangerschapsverlof meer dan 20 weken bedraagt;
  • Als de bevalling na de verwachte bevallingsdatum plaatsvindt, wordt het zwangerschapsverlof verlengd zonder dat de duur van het postnatale verlof wordt verkort.

De betrokken vrouwen beschikken op de site van de Caisse Nationale de Santé over een hulpmiddel waarmee zij de belangrijkste data van hun zwangerschapsverlof kunnen berekenen.

Voorbeeld: Als de verwachte bevallingsdatum 15 mei is:

  • De medische verklaring kan worden afgegeven vanaf 19 februari 2019
  • De begindatum van het zwangerschapsverlof is 20 maart 2019
  • Het postnatale verlof eindigt op 6 augustus 2019.

Dus als de verwachte bevallingsdatum 15 mei is en de feitelijke bevallingsdatum 7 mei, dan worden 8 dagen (15 -7) van het zwangerschapsverlof overgedragen naar het postnatale verlof, dat eindigt op 14 augustus 2019.

berekening van het zwangerschapsverlof

Na de bevalling

Na de bevalling moet een kopie van de geboorteakte van de pasgeborene worden ingediend bij de Caisse Nationale de Santé (CNS).

CNS - Indemnités pecuniaires
125, route d'Esch
L-2979 Luxembourg
Groothertogdom Luxemburg
Tel: (+352) 27 57 - 1
Fax: (+352) 27 57 27 - 58

Vergoeding voor zwangerschapsverlof

Tijdens het zwangerschapsverlof heeft een vrouw die een beroepsactiviteit uitoefent (in loondienst, als leerling of als zelfstandige), recht op een financiële zwangerschapsuitkering.

In het geval van vrouwelijke werknemers of leerlingen zal de financiële moederschapsuitkering worden betaald door de CNS.

  • Voor de vaststelling ervan wordt het hoogste salaris in aanmerking genomen dat tijdens de 3 maanden voorafgaand aan het zwangerschapsverlof is ontvangen.
  • In voorkomend geval kan dit loon worden aangevuld met het gemiddelde bedrag van de aanvullende en bijkomende uitkeringen die zijn ontvangen gedurende de 12 maanden voorafgaand aan de maand voorafgaand aan het begin van het zwangerschapsverlof;

Voor vrouwelijke zelfstandigen wordt rekening gehouden met de op het ogenblik van het zwangerschapsverlof toegepaste bijdragegrondslag.

De financiële moederschapsuitkering kan niet:

  • Lager zijn dan het sociaal minimummaandloon;
  • hoger zijn dan 5 maal het maandelijks sociaal minimumloon.

In geval van deeltijds werk wordt de drempel vastgesteld op basis van het sociaal minimumuurloon.

De financiële moederschapsuitkering kan niet worden gecumuleerd met een uitkering bij ziekte, noch met enig ander beroepsinkomen.

Pregnant-woman-pexels-2781219.jpg

Voortgezette tewerkstelling

Tijdens het zwangerschapsverlof loopt de arbeidsovereenkomst door en wordt deze dus beschouwd als een effectieve werkperiode.

De werkgever is derhalve verplicht

  • het zwangerschapsverlof in aanmerking te nemen bij de berekening van de jaarlijkse verlofdagen. De verlofdagen die de werkneemster niet vóór het begin van het zwangerschapsverlof heeft opgenomen, kunnen binnen de wettelijke termijnen worden uitgesteld (tot 31 maart van het volgende jaar);
  • de periode van het zwangerschapsverlof in aanmerking te nemen bij de berekening van de anciënniteit en de daaraan verbonden rechten;
  • de functie van de werkneemster tijdens haar zwangerschapsverlof open te houden, of een gelijkwaardige functie die overeenstemt met haar kwalificaties en waarvan het salaris ten minste gelijk is aan haar vorige functie, open te houden
  • de voordelen die de werkneemster vóór haar zwangerschaps- en bevallingsverlof heeft verworven, te handhaven
  • haar in staat stellen te profiteren van de verbeteringen in de arbeidsvoorwaarden die tijdens haar zwangerschaps- en bevallingsverlof worden aangebracht.

Beëindiging van de arbeidsverhouding

Als de werkneemster aan het einde van haar zwangerschapsverlof niet opnieuw aan het werk wil om bij haar kind te zijn, kan zij ontslag nemen zonder opzegtermijn. Zij moet haar werkgever na het zwangerschapsverlof een ontslagbrief sturen en hoeft geen ontslagvergoeding te betalen.

Bovendien kan zij haar recht op voorrang bij herplaatsing gedurende een jaar doen gelden.

Ontslag zonder opzegtermijn is alleen mogelijk wanneer de werkneemster besluit haar baan op te zeggen om zich volledig en uitsluitend te wijden aan de opvoeding van het kind.

Ontslag zonder opzegtermijn is niet mogelijk voor vrouwen die aan het einde van hun zwangerschapsverlof gewoon van werkgever willen veranderen .

Het zwangerschapsattest: bescherming tegen ontslag

Voor vrouwen die een kind verwachten of die pas bevallen zijn, gelden vanuit het oogpunt van het arbeidsrecht bijzondere bepalingen, met name wat de bescherming van de zwangere vrouw tegen ontslag betreft.

Indien de zwangere vrouw een ontslagbrief ontvangt voordat zij haar zwangerschapsattest aan haar werkgever heeft overhandigd, beschikt zij over een termijn van 8 dagen, te rekenen vanaf de ontvangst van de ontslagbrief, om haar attest over te leggen en de bescherming tegen ontslag te genieten.

Draagwijdte van de bescherming van de zwangere vrouw

De zwangere vrouw is beschermd tegen ontslag met opzegging, dat wil zeggen het ontslag dat uitsluitend gebaseerd is op de bekwaamheden van de werkneemster of op de noodwendigheden van de werking van de onderneming.

Daarentegen wordt de zwangere vrouw niet beschermd tegen ontslag op staande voet, dat wil zeggen een ontslag wegens een ernstige fout waardoor de instandhouding van de arbeidsbetrekkingen onmiddellijk en definitief onmogelijk wordt. In dit geval is de werkgever echter verplicht een bepaalde procedure te volgen. Hij moet de werknemer onmiddellijk ontslaan en de rechter om verlof tot ontslag vragen.

Ontslag-annuleringsprocedure

De ontslagen zwangere vrouw moet de annulering van het ontslag vragen binnen 15 dagen na verzending (en niet na ontvangst) van de ontslagbrief.

De toezending van het medisch attest binnen 8 dagen na het ontslag verandert niets aan het aanvangspunt van de beroepstermijn, die steeds begint te lopen met de verzending van de ontslagbrief.

In geval van onrechtmatig ontslag of tijdens de periode van bescherming, zal het ontslag nietig worden verklaard en zal de werknemer niet gedwongen worden de onderneming te verlaten of, in voorkomend geval, opnieuw in dienst kunnen worden genomen.

Vordering tot schadevergoeding

In geval van onrechtmatig ontslag heeft de zwangere vrouw de mogelijkheid om binnen 3 maanden na het ontslag vergoeding van haar schade te vorderen in de vorm van een schadevergoeding.

De zwangere vrouw kan dus een vordering tot vaststelling van invaliditeit en/of een vordering tot schadevergoeding instellen.

Vervalverklaring

Wanneer de werkneemster reeds zwanger was op het ogenblik van het ontslag, maar hiervan niet op de hoogte was en zij de termijn van 8 dagen om de zwangerschapsattest voor te leggen heeft overschreden, kan zij aan de rechter de verklaring van verval vragen, d.w.z. de toelating om de vordering tot nietigverklaring in te stellen ondanks het verstrijken van de termijn.

De rechter behoudt zich echter het recht voor om te beslissen of een dergelijk verzoek al dan niet wordt ingewilligd.

Anne-Sophie-Comazzi_2021-03-01-113409.jpg

Anne-Sophie Comazzi